Schipper Loeks Takstein en zijn schip de ANDA

In het geboorteregister van de gemeente zult u deze naam niet tegenkomen.
Het is de bijnaam van Lukas Eeftingh, kapitein op de wilde vaart: de Kleine Handelsvaart. Schipper op de “ANDA”. Zijn tochten strekten zich uit van Engeland tot de Botnische Golf. Noorwegen en Denemarken, maar ook de rivieren in Nederland werden niet overgeslagen: Rijn, Maas Schelde. Overal waar vracht gehaald of gebracht kon worden.

Met een bemanning van drie of vier en, zoals dat tamelijk gebruikelijk was ging vaak ook het gezin mee, bevoer hij de ANDA.
De vrouw werd dan aangemonsterd als kok of lichtmatroos.

 

In Gasselternijveen was het de gewoonte dat mensen werden voorzien van een bijnaam die vaak verwees naar hun beroep. Bij schippers was dat vaak de naam van hun schip.

Klaas Salomons werd Kloas Cito, Klaas Eeftingh werd Kloas Kwiek, Geert van der Veen was Geert Gems.

Nu was er in de familie Eeftingh in vroeger tijden een schipper Klaas die vaak als terugvracht gematteerde dakpannen van Utrecht naar het noorden voer. Hij kreeg dan ook de bijnaam Kloas Dofstein (dof=mat).

Nu had ook Lukas (Loeks) iets met dakpannen. Een groot aantal vrachten die hij met de ANDA in de verschillende havens in Noorwegen afleverde bestond uit dakpannen van de steenfabrieken langs de Maas en de Waal, zoals bij Tegelen, Echt en Deest.

Hij zei dan ook over Bergen (No) als hij vanuit de haven uitkeek over de stad, waar het bijna altijd regende: “De ANDA heeft al het pannenrood der daken hierheen gebracht. Echte Hollandse kleipannen, bestand tegen regen, regen en nog eens regen.” Waar een bijnaam met een relatie tot de naam van het schip gebruikelijk was zou hij Loeks Anda worden genoemd, maar dat vond hij maar niets. Dan liever Loeks Dakpan, maar dan in het Noors: Loeks Takstein!